تعیین محدوده نهایی معدن روباز مس سرچشمه با استفاده از معیار ارزیابی عاری از ریسک برای دستیابی به توسعه پایدار

طبق بررسی‏های انجام شده در بحث معدن، مشاهده شد که عدم‏قطعیت محاسبات اقتصادی، ناکافی بودن اطلاعات اولیه، هزینه‏ی تکمیل اطلاعات و خطر‏پذیری در تصمیم‏گیری مدیران در مجموع دورنمایی از یک رفتار مدیریتی را آشکار می‏کند که در فرهنگ مطالعات ارزیابی طرح‏های معدنی به آن ریسک انجام طرح می‏گویند. این ریسک آثار زیست محیطی قابل توجهی به همراه دارد. از آن جمله برداشت باطله بیش از حد و گسترش بی مورد محدوده پیت نهایی در صورت مفروض داشتن قیمتی بالا ولی غیر واقعی در فرآیند برنامه ریزی معدن. از آنجا که تمام پروژه‏های معدنی، شرایطی همراه با عدم‏قطعیت دارند، بررسی و تحلیل ریسک در این پروژه‏ها ضروری است. یکی از مهمترین مسائل دارای عدم‏قطعیت، قیمت فلز بوده و در تعیین محدودۀ نهایی معدن نیز عدم‏قطعیت قیمت مطرح می‏شود. دراین تحقیق روشی برای تعیین محدودۀ معدن روباز مس سرچشمه بر اساس مدیریت ریسک عدم‏قطعیت قیمت مس با استفاده از کمینه‏سازی هزینه‏ی ریسک، تحت شرایط عدم‏قطعیت به نام معیار ارزیابی عاری از ریسک  ارائه شده است. فرآیند روش‏شناسی ارائه شده طی چهار مرحله که شامل تعریف مسئله، شناسایی مالی ریسک، مدلسازی و در نهایت ارزیابی است انجام می‏شود. مرحله‏ی تعریف مسئله، شامل شناخت کامل مسئلۀ مورد ارزیابی است که در این تحقیق همان مسئلۀ تعیین محدودۀ نهایی معدن روباز می‏باشد. در مرحله‏ی شناسایی مالی ریسک، به علّت ضعف مدل‏های پیش‏بینی قیمت، با استفاده از تحلیل ترند، سه مدل پیش‏بینی قیمت بر مبنای سه نوع سری زمانی مختلف قیمت مس، شکل می‏گیرد و با توجه به آن، سه پروژۀ محتمل با کمترین قیمت ممکن، بیشترین قیمت ممکن و قیمت بینابینی ممکن تعیین می‏شود. در گام مدلسازی نیز بر اساس سه پروژۀ حاصل شده در قسمت قبل، هزینه‏ی ریسک با استفاده از روابط عدم نفع، زیان و مجموع هر دو عدم نفع و زیان، حاصل می‏شود. مرحله‏ی ارزیابی از دو قسمت تشکیل شده است، قسمت اوّل شامل یافتن احتمالات مورد نیاز مدل ارزیابی ریسک و قسمت دوّم انجام ارزیابی هزینه‏ی ریسک و محاسبۀ معیار ارزیابی عاری از ریسک می‏باشد. سپس با تحلیل هزینه‏ی ریسک تحت شرایط عدم‏قطعیت و معیار ارزیابی عاری از ریسک، محدودۀ نهایی معدن روباز تعیین می‏شود تا با برنامه ریزی برای توسعه این محدوده نهایی موجبات توسعه پایدار فراهم گردد.